Mutluluk Nedir, Ne Değildir? Mutluluğa Nasıl Ulaşılır?
“Mutluluk nedir ve mutluluğa nasıl ulaşılır?” sorusu yıllar boyu tüm düşünürlerin ve insanlık âleminin üzerinde çalıştığı bir sorudur. Mutluluk kimine göre paradır kimine göre başarıdır kimine göre keşiftir, gelişimdir kimine göre hayatın anlamını bulmaktır kimine göre hedef kimine göre ise süreçtir.
Aristo’ya göre “Mutluluk insan yaşamının biricik amacıdır. Hayatımız boyunca harcadığımız tüm çabalar mutlu olmak içindir. Mutluluk ancak erdeme ve kusursuz bir karaktere ulaşarak yakalanabilir.”
Mevlana’ya göre “Mutluluk gidilen yolun üzerindedir; yolun sonunda değil. Yolun sonunda olsa ona varıldığında yol bitmiş ve vakit de geçmiş olurdu. Mutlu olmanın zamanı ise bugündür yarın değil.”
Sosyolog/yazar Nurdoğan Arkış, mutluluğun 6 temel faktörle ilgili olduğunu ifade eder: Kişinin kendisiyle, başkalarıyla, geçmişle, gelecekle, zamanla ve mekânla olan ilişkisi.
Mutluluk, dış kaynaklardan sağlanmaz; kişinin kendi düşünce, inanç, eylem, söylem ve seçimlerinin sonucudur. Bundan dolayı başkalarından, örneğin eşinizden, çocuklarınızdan, ebeveyninizden, arkadaşınızdan sizi mutlu etmesini beklemek gerçek dışı bir beklentidir. Hiç kimse birbirini mutlu etmekten sorumlu olamaz. Herkes kendi mutluluğundan kendisi sorumludur.
Kendine Özen ve Öz Şefkat: Kendinizi sürekli eleştirmeyi ve kendinizden utanç duymayı bırakarak kusurlarınızı ve eksiklerinizi öz şefkatle kabullenmek, mutlu olmak için atmanız gereken en önemli adımlardan biridir. Diğeri ise kendi ihtiyaçlarınızın farkında olmak ve harekete geçmektir. Yeterince sağlıklı beslenmek, dinlenmek, iletişim kurup duyguları paylaşmak, sosyalleşmek, öz bakımınıza özen göstermek, hobi edinmek, üretmek, gelişmek vb. ihtiyacınızı fark ederek karşılama yollarına gidin.
Düşünme Biçimi: Düşünme biçimi ve bakış açısı, duygu ve davranışların belirleyicilerindendir. Olumluya odaklanan olumluyu büyütür, olumsuza odaklanan olumsuzu büyütür. İyi olanı, güzel olanı görme niyeti ile bakarsanız çevrenize, güzeli görür ve mutlu olursunuz.
Kişinin Başkalarıyla İlişkisi: Başkalarının size yapmasını istemediğiniz şeyi siz de başkasına yapmadığınızda hayatınıza önemli bir prensip kazandırırsınız. Diğerlerinin düşüncesi, duygusu ve davranışları sizin kontrolünüzde değildir. Sizin duygu, düşünce ve davranışlarınızın kontrolü de başkalarının elinde olmamalıdır.
Kişinin Geçmişle İlişkisi: Geçmişle barışık olmanın mutlulukla çok güçlü bir ilişkisi vardır. Geçmişi affetmek, kişinin kendisi için yapabileceği en önemli iyiliklerden birisidir. Geçmişte yaşanmış sorunları sürekli olarak düşünmek, zikretmek ve sorunların hissettirdiği öfke gibi duyguları taze tutmak, geçmişi sırtınızdaki bir yük gibi bugüne ve geleceğe taşımaktır. Affetmek, yanlışları görmezden gelmek ya da hoş görmek değildir.
Kişinin Gelecekle Olan İlişkisi: Gelecekle ilgili gerçekçi, ulaşılabilir hedefleriniz olsun. Sizi hedeflerinize taşıyacak planlar yapın ve küçük ancak sürekli adımlarla hareket edin. Gelecekle ilgili düşüncelerinizin bugünkü davranışlarınızı belirlediğini unutmayın.
Kişinin İçinde Bulunduğu Zamanla İlişkisi: Yapılan araştırmalar göstermiş ki zamanını pasif bir şekilde, örneğin sosyal medyada, TV karşısında geçiren kişiler, kısa vadede keyifli hissederken uzun vadede içsel bir rahatsızlıkla mutsuzluk yaşıyor; zamanını aktif şekilde, üreterek, verimli kılarak geçiren kişiler ise kısa ve uzun vadeli olarak daha mutlu hissediyor.
Kişinin Mekânla İlişkisi: İçinde bulunduğunuz mekânla, evinizle, yaşam alanlarınızla, ofisinizle barışık olmak, oradan keyif ve o mekânda yaptıklarınızdan verim almanızı sağlar. Mekânla ilgili memnuniyetsizlikleriniz varsa ve mekân değişikliği yapamıyorsanız sizi rahatsız eden yönleri güzelleştirmenin yollarına bakabilirsiniz. Mutlu olmak, tüm koşulların mükemmel olmasıyla değil; sahip olunan koşullar altındaki anlamı bulmakla ve elinizden gelenin en iyisini yapabilmekle mümkündür.
Özge Gökhan Kır, Psikolog
