İSİMLERİMİZ KİMLİĞİMİZDİR

610

 إِنَّكُمْ تُدْعَوْنَ يَوْمَ الْقِيَامَةِ بِأَسْمَائِكُمْ، وَأَسْمَاءِ آبَائِكُمْ، فَأَحْسِنُوا أَسْمَاءَكُمْ

“Muhakkak ki siz kıyamet günü isimlerinizle ve babalarınızın isimleriyle çağrılacaksınız. O hâlde (çocuklarınıza) güzel isimler koyunuz.”

(Ebu Davud, Edeb, 61.)

    Allah Resulü (s.a.s.), her alanda olduğu gibi isim koyma konusunda da ashabı için güzel bir örneklik sergilemiş, başta kendi evlatlarına ve torunlarına olmak üzere isim koyması için kendisine getirilen çocuklara tevhit inancına uygun isimler koymuş, anlamı hoş olmayan bazı isimleri de bizzat kendisi daha güzel isimlerle değiştirmiştir. Nitekim tevhit inancını yerleştirmek maksatlı sıkça verdiği Abdullah ve Abdurrahman gibi isimlerin Yüce Allah’ın en sevdiği isimler olduğunu beyan etmiştir. (Ebu Davud, Edeb, 61.)

 

İsim koymak bir ibadettir

    İster kız ister erkek olsun, dünya hayatının en güzel süslerinden ve en değerli nimetlerindendir çocuk. Yüce Allah’ın bizlere bir evlat bahşetmesinden dolayı kestiğimiz akika kurbanları şükrün bir nişanesidir. Ancak bundan daha evvel, evlatlarımıza koyacağımız isimler de daimi bir şükür göstergesi olması bakımından ayrı bir önemi haizdir.

İsim, kişinin ait olduğu inancın ve medeniyetin izlerini taşır

    Çocuklarımıza koyacağımız isimler, toplum içerisinde onların tanınmalarını ve diğer fertlerden ayrılmalarını sağlayan bir unsur değildir sadece. Koyacağımız isimler, bu dünyadaki varoluş gayelerini ve tabi oldukları medeniyeti onlara gösterecek bir pusuladır. Bir Müslüman, dünyanın neresinde, hangi topluluk içerisinde yaşarsa yaşasın, anne ve babasının kendisine koyduğu güzel isim sayesinde kimliğini, Müslüman şahsiyetini ve ait olduğu medeniyeti her dem canlı tutabilme imkânına sahip olacaktır.

İsimlerin anlamı bilinmeli, manası güzel olmalıdır

    Hiç şüphesiz çocukların ebeveynleri üzerindeki haklarından biri de onların kendilerine güzel bir isim koymalarıdır. Bundan dolayı çocuklara konulacak ismin, onların zihinsel ve psikolojik gelişimine etki edebileceği de dikkate alınarak, alay konusu olabilecek veya yadırganabilecek isimler olmamasına özen gösterilmelidir.

İsimlerin manaları konusunda başta Türk Dil Kurumunun “Kişi Adları Sözlüğü” [https://sozluk.gov.tr/] olmak üzere güvenilir kişi, kurum veya kaynaklardan bilgi alınması uygun olacaktır.

İsimlerin Arapça olması veya Kur’an-ı Kerim’de geçmesi zorunlu değildir.

    İnsan Yüce Allah’ın yeryüzündeki halifesidir, temsilcisidir. Böylesine saygın bir konumu olan insanın sahip olacağı ismin de saygın olması, olumsuz bir manayı muhtevi olmaması önem arz etmektedir. Esas olan İslam’ın ruhuna uygun, örf ve âdetlerimizle örtüşen, manası güzel olan isimlerin konulmasıdır. Dolayısıyla çocuklara konulacak bir ismin Arapça olması veya Kur’an’da geçmesi zorunlu değildir. Bu noktada çoğu kez Arapça olsun veya Kur’an’da geçsin kaygısıyla konulan bazı isimlerin olumlu bir mana taşımadığı veya hiçbir mana ifade etmediği ya da toplum tarafından yadırganabildiği görülmektedir.

 

Öyleyse evlatlarımıza bir ömür boyu onurla taşıyacakları, kendilerinin hangi din ve medeniyete ait olduklarını daima hissettirecek ve hayat serüvenleri boyunca doğru yol üzere olmalarını telkin edecek isimler vermeye gayret edelim. Zira insanın nihai amacı son nefesine kadar imanını ve istikametini korumak olduğundan bu amaca katkı sağlayacak isimleri çocuklarımıza vermek ebedî saadetleri için küçümsenmemesi gereken bir adım olacaktır.

 

Halil KILIÇ